Mardin İli/İlçeleri Odaları/Borsaları (Kızıltepe Ticaret Borsası, Kızıltepe Ticaret ve Sanayi Odası, Mardin Ticaret ve Sanayi Odası, Nusaybin Ticaret Borsası, Nusaybin Ticaret ve Sanayi Odası), Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) ile işbirliği yaparak Mardin’in Tarim ve Hayvancılık Yapısına ilişkin bir saha çalışması gerçekleştirdi.
TOBB/TEPAV ve Mardin İli/İlçeleri Oda/Borsa Akademik Danışmanı ve MAÜ İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Behzat Ekinci’nin koordinatörlüğünde İktisat Bölümü öğrencilerinin katkılarıyla yürütülen bu araştırma, Mardin İli/İlçeleri Odalarının/Borsalarının Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) ile ortak çalışması niteliğindedir.
Mardin’de 01-04 Mayıs 2019’da düzenlenen 6.Uluslararası Mardin Tarım Ekipmanları, Gıda ve Hayvancılık Fuarı’nın (Magrotex 2019) katılımcı firmalarıyla gerçekleştirilen bu saha çalışması ile; Mardin’in tarım ve hayvancılık yapısına ilişkin sorunlar, bu sektörlerle yakından ilgili firmaların bakış açısıyla tespit edilerek ilgili çözüm tekliflerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.
15’i Mardin’den, 5’i Mardin dışından (Urfa, Maraş, Adana, Antalya, Ankara) olmak üzere toplamda 20 Fuar katılımcısı firma ile, yüzyüze anket usülüyle gerçekleştirilen araştırmada şu 2 (iki) ana soruya cevap bulunmaya çalışıldı.
- Mardin’deki tarım ve hayvancılık yapısına dair değerlendirmeleriniz (kapasite/sorunlar) nelerdir?
- Mardin’deki tarım ve hayvancılık yapısına dair sorunların giderilmesine yönelik neler yapılabilir?
Anket kapsamında verilen cevaplar harmanlandı ve genel durum tespiti yapılarak değerlendirmeye tâbi tutuldu.
Araştırma ile ortaya çıkan sonuçlar şöyledir:
- Firmalar, Mardin’de uygun arazilerin varlığına rağmen düşük kapasiteli bir tarımsal faaliyetin varlığını dile getirmektedir. Çiftçilerin bilinçli tarım yaptığının söylenemeyeceğini belirten firmalar, hem tarım hem de hayvancılık faaliyetlerinin beklenen seviyede olmadığını vurgulamaktadır. Kimi firmalar, başlıca geçim kaynağı tarım olmasına rağmen kapasite düşüklüğünü üreticilerin yeterince desteklenmemesine bağlamakta ve bu durumda üreticilerin tek başlarına mücadele etmek zorunda kaldıklarını dile getirmektedir.
- İfade edilen çarpıcı bir iddia ise, devletin sağladığı tarımsal desteklerden faydalanmak istese bile üreticilerin üçüncü şahıslar tarafından engellendiğidir. Bir firma da tarımdaki en büyük sorunlardan birinin, üreticinin desteklenmemesi ve ürünlerinin borsada düşük fiyattan alınması olduğunu belirtmektedir. Bunun da üreticinin ürününü tarlada bırakmasına ve her geçen yıl ürün sayısının azalmasına yol açtığı ifade edilmiştir.
- Firmaların çoğunluğu, uygun üretim için ham maddeye ve malzemeye erişim sorunlarının varlığına dikkat çekmekte ve elektrik enerjisi, mazot, ilaç, gübre vb. fiyatlarının yüksekliğinin, tarımsal üretimi olumsuz etkilediğini dile getirmektedir.
Firmalar, Mardin'deki gıda, tarım ve hayvancılık yapısına dair sorunların giderilmesine yönelik birtakım tekliflerde bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı şöyledir:
- “Daha çok devlet desteğine/teşviğine ihtiyaç vardır; Mazot, gübre ve ilaç fiyatları düşürülmelidir; Soğuk hava deposu kurulumuna dair teşvik verilmelidir; Hayvancılık için uygun hibelerin sağlanması gerekmektedir.
- Tarım Bakanlığı, çiftçiyi tüccarların insafına bırakmamalıdır; Kooperatifçiliğin yaygınlaştırılması gerekmektedir.
- Bilinçli tarım yapılmasına ihtiyaç vardır; Üreticilerin etkin tarımsal üretim için Tarım Bakanlığı, İl/İlçe Tarım Müdürlükleri ve ilgili kuruluşlar tarafından bilgilendirme/eğitim programları ve kurslar düzenlenmek suretiyle bilinçlendirilmesi gerekmektedir.”
Mardin İli/İlçeleri Odaları/Borsaları; Mardin Artuklu Üniversitesi ve benzeri paydaş kuruluşlarla işbirliği yaparak şehre ve bölgeye ilişkin tespitler, değerlendirmeler ve iktisat politikası teklifleri içeren bu tür çalışmaların sürdürüleceğini belirtti.
